Zona
Zona, varicella-zoster virüsü (VZV) tarafından kaynaklanan, ağrılı bir döküntüye neden olan viral bir enfeksiyondur. VZV, suçiçeğiye de neden olan aynı virüstür. Suçiçeği geçiren herkes, zona geliştirme riski altındadır. Ancak, zona her zaman suçiçeği geçiren kişilerde görülmez.
Zona, genellikle vücudun bir tarafında, genellikle göğüs, sırt veya yüzde görülür. Döküntü, önce kırmızı lekeler olarak başlar, ardından kabarcıklar haline gelir ve sonunda kabuklanır. Döküntü, ateş, baş ağrısı ve kas ağrıları ile birlikte olabilir.
Zona, yaşla birlikte görülme riski artar. 50 yaşın üzerindeki kişiler, zona geliştirme riski en yüksek olan kişilerdir. Diğer risk faktörleri şunlardır:
Zayıflamış bir bağışıklık sistemi
Kanseri, HIV/AIDS’i veya organ naklini içeren belirli tıbbi durumlar
Kortikosteroidler gibi belirli ilaçları almak
Zona semptomları
Zona semptomları genellikle döküntüden önce veya sonra başlar. Döküntüden önce görülen semptomlar şunlardır:
Ateş
Baş ağrısı
Kas ağrıları
Yorgunluk
Halsizlik
Karıncalanma veya uyuşma
Döküntü genellikle göğüs, sırt veya yüzde bir bant şeklinde görülür. Döküntü, önce kırmızı lekeler olarak başlar, ardından kabarcıklar haline gelir ve sonunda kabuklanır. Kabarcıklar genellikle çok ağrılıdır ve kaşıntılı olabilir.
Zona, bazı kişilerde aşağıdaki gibi komplikasyonlara neden olabilir:
Zona nevraljisi: Döküntü geçtikten sonra bile aylarca veya yıllarca sürebilen ağrı
Göz zonası: Göze zarar verebilecek bir zona türü
Menenjit: Beyin ve omuriliğin iltihabı
Zona tanısı
Zona tanısı genellikle döküntü görünümüne göre konulur. Doktor, tanıyı doğrulamak için kan testi de isteyebilir.
Zona tedavisi
Zona için bir tedavi yoktur, ancak semptomları hafifletmeye yardımcı olabilecek tedaviler vardır.
Antiviral ilaçlar: Antiviral ilaçlar, döküntü süresini kısaltmaya ve komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Ağrı kesiciler: Ağrı kesiciler, döküntü ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Topikal ilaçlar: Topikal ilaçlar, kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Zona nasıl önlenir?
Zona olma riskini azaltmak için yapabileceğiniz birkaç şey vardır:
Suçiçeği aşısı yaptırın: Suçiçeği aşısı, zona olma riskinizi önemli ölçüde azaltabilir.
Sağlıklı beslenin: Sağlıklı beslenme, bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olabilir.
Yeterince uyuyun: Yeterince uyumak, bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olabilir.
Stresi yönetin: Stres, bağışıklık sisteminizi zayıflatabilir.
Düzenli egzersiz yapın: Düzenli egzersiz yapmak, bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olabilir.
Zona hakkında önemli noktalar
Zona, genellikle 10 ila 20 gün sürer.
Döküntü, genellikle göğüs, sırt veya yüzde bir bant şeklinde görülür.
Döküntü, önce kırmızı lekeler olarak başlar, ardından kabarcıklar haline gelir ve sonunda kabuklanır.
Zona ağrısı, döküntüden önce veya sonra başlayabilir ve oldukça şiddetli olabilir.
Zona, bazı kişilerde işitme kaybı, görme kaybı veya diğer nörolojik sorunlara neden olabilir.
Zona, varicella-zoster virüsü tarafından kaynaklanan, ağrılı bir döküntüye neden olan viral bir enfeksiyondur. Zona, genellikle 50 yaşın üzerindeki kişilerde görülür. Zonanın tedavisi yoktur, ancak semptomları hafifletmeye yardımcı olabilecek tedaviler vardır. Zona olma riskini azaltmak için yapabileceğiniz birkaç şey vardır.
