Dünyanın en büyük yeraltı zenginliklerine sahip ülkelerinden Venezuela, son günlerde yeniden uluslararası siyasetin odağında. Sahip olduğu devasa petrol, altın, elmas ve doğal gaz rezervleri ile dikkat çeken ülke, bu kez ABD’nin bölgedeki askeri hareketliliği nedeniyle gündeme geldi.
Yeraltı zenginlikleriyle göz kamaştırıyor
Venezuela, 303,2 milyar varil kanıtlanmış petrol rezerviyle dünyada ilk sırada yer alıyor. Enerji devleri arasında öne çıkan bu Güney Amerika ülkesi, sadece petrolüyle değil, 7 bin tonun üzerindeki potansiyel altın rezervi ve değerli madenleriyle de küresel ekonominin dikkatini üzerine çekiyor.
Ülke topraklarında demir, bakır, boksit, kömür, nikel, çinko, titanyum ve elmas gibi çok sayıda stratejik maden bulunuyor. Bu kaynaklar, Venezuela’yı hem ekonomik hem de jeopolitik açıdan benzersiz bir konuma taşıyor.
ABD’nin ilgisi yeniden arttı
Washington yönetimi, “uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele” gerekçesiyle son haftalarda Karayipler ve Pasifik’e savaş gemileri göndermişti. Ancak Venezuela yönetimi, bu hamlelerin ülkenin yeraltı kaynaklarını kontrol altına alma girişimi olduğunu savunuyor.
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, ABD’nin askeri varlığını “sömürgeci bir tehdit” olarak nitelendirirken, bölgedeki tansiyonun giderek yükseldiği ifade ediliyor.
Petrol ihracatında milyarlarca dolar gelir
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) verilerine göre, Venezuela’nın günlük üretimi 1 milyon varil civarında. Ülkenin batı ve orta bölgelerinde, özellikle Orinoco Kuşağı ve Maracaibo Gölü çevresinden çıkarılan petrol, ekonominin ana gelir kaynağını oluşturuyor.
Devlet Petrol Şirketi PDVSA, 2024 yılı boyunca petrol ihracatından yaklaşık 17,5 milyar dolar gelir elde edildiğini açıkladı.
Altın sektörü ekonomiye nefes aldırıyor
Venezuela Merkez Bankası’na göre, ülke genelinde yer altında 7 bin tondan fazla potansiyel altın rezervi bulunuyor. Özellikle Bolivar eyaleti ve çevresi, altın madenciliğinin merkezinde yer alıyor.
Bu sektörde 250 binden fazla kişi istihdam ediliyor. 2008 yılında dönemin lideri Hugo Chavez, tüm madencilik faaliyetlerini devletleştirerek ülkenin kaynakları üzerinde tam denetim sağlamayı hedeflemişti.
Doğal gaz ve maden zenginliği
Venezuela, 201 trilyon fit küp (TCF) doğal gaz rezerviyle dünyada 8. sırada bulunuyor. Rezervlerin büyük bölümü, Paria Yarımadası, Sucre ve Delta Amacuro çevresinde yer alıyor. Bu bölgeler, Karayip Denizi ve Atlas Okyanusu’na açılan stratejik alanlarda bulunmaları nedeniyle jeopolitik açıdan da büyük önem taşıyor.
Ekolojik Madencilik Bakanlığı’na göre, ülkenin başlıca yer altı kaynakları arasında demir, boksit, kömür, nikel, altın, elmas, çinko ve titanyum yer alıyor. Bu madenlerin çıkarılması ve işlenmesi, Venezuela’nın dış borç dengesi ve ekonomik istikrarında belirleyici rol oynuyor.
Gerilim tırmanıyor
Venezuela basını, ABD’nin “uyuşturucu operasyonları” kapsamında Karayipler ve Pasifik’te yürüttüğü faaliyetlerde 57 kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Caracas yönetimi, ölenlerin büyük kısmının uyuşturucu kaçakçısı değil, sivil göçmen ve balıkçılar olduğunu ileri sürdü.
Jeopolitik dengelerin yeniden şekillendiği Latin Amerika’da, Venezuela’nın enerji ve maden zenginlikleri, Washington ile Caracas arasındaki gerilimi daha da artıracak gibi görünüyor.
