Her yıl 21 Aralık’ta kutlanan ve “Doğan Güneş” anlamına gelen Nardugan, Türklerin Orta Asya’dan günümüze uzanan en eski geleneklerinden biri olarak biliniyor. Kış gündönümüne denk gelen bu özel günde uygulanan nar kırma ritüeli, günümüzde de ilgi görmeye devam ediyor. Ünlü oyuncu Biran Damla Yılmaz da bu kadim geleneği yaşatarak kapısında nar kırdı.
Kuzey Yarım Küre’de gecelerin kısalıp gündüzlerin uzamaya başladığı 21 Aralık, modern takvimlerde yalnızca kışın başlangıcı olarak görülse de Türk mitolojisinde çok daha derin bir anlam taşıyor. “Nardugan” ya da “Nardoğan” olarak adlandırılan bu bayram, güneşin yeniden güç kazanmasını ve karanlığın geride kalmasını simgeliyor.
Eski Türkçe ve Moğolca’da “nar” kelimesi güneşi, ışığı ya da ateşi ifade ederken, “tugan” ise “doğan” anlamına geliyor. Bu iki kelimenin birleşmesiyle oluşan Nardugan, astronomik bir olayın zamanla mitolojik ve kültürel bir kutlamaya dönüşmüş hâli olarak kabul ediliyor.
Ekranların sevilen isimlerinden Biran Damla Yılmaz da bu geleneğe kayıtsız kalmadı. Halef dizisinde Yıldız karakterini canlandıran oyuncu, 21 Aralık’ta kapısında nar kırdığı anları sosyal medya hesabından paylaştı. Yılmaz, paylaşımına “Bereketimiz, şifamız, huzurumuz ve sevgimiz bol olsun” notunu ekledi.
Nar kırma ritüelinin anlamı
Geleneksel inanışa göre 21 Aralık’ta ya da yeni yıl döngüsünün başlangıcında kapı eşiğinde nar kırmak;
-
Kötü enerjinin dağılmasını,
-
Eve bolluk ve bereket gelmesini,
-
Yeni dönemin verimli ve huzurlu geçmesini simgeliyor.
Narın tanelerinin saçılması, çoğalma ve yenilenme fikrini temsil ederken, bu ritüel yalnızca bir inanıştan öte, insanların umutlarını ve iyi dileklerini somutlaştırdığı sembolik bir gelenek olarak görülüyor.
