Akdeniz Anemisi (Talasemi) kalıtsal mı, önlenebilir mi? Akdeniz Anemisi: Belirtileri ve tedavi yöntemleri
4 tipi bulunana Akdeniz Anemisinin (Talasemi) kalıtsal ancak önlenebilir bir kan hastalığı olduğunu biliyor muydunuz? Peki nasıl mı? İşte Akdeniz anemisi belirtileri ve tedavi yöntemleri…
Türkiye’de yaklaşık 1,3 milyon Akdeniz anemisi yani Talasemşi ve 4 bin 500 cirvarında Akdeniz anemisi hastası olduğunu biliyor muydunuz? Kalıtsal olarak ebeveynlerden geçen ancak önlenebilir bir kan hastalığı olan Akdeniz anemisi, Akdeniz ülkeleri, Afrika ve Güneydoğu Asya’da çok yaygın görülen ancak halkın bilinçlendirilmesiyle önlenebilecek hastalıkların başında geliyor.
AKDENİZ ANEMİSİ NEDEN OLUR?
Medicalpark.com.tr’de yer alan içeriğe göre; Kanın vücutta oksijen taşımasını mümkün kılan kırmızı kan hücrelerinde bulunan bir madde olan ‘hemoglobin’de görülen mutasyon, genlerle gelecek nesillere aktarılır. Hemoglobinin kısımlarından birisi olan globin zincirinin yapımında meydana gelen bir aksaklık sebebiyle, globinin az üretilmesi veya hiç üretilmemesi neticesinde Akdeniz anemisi oluşur.
ÖNLENEBİLİR HASTALIK: AKDENİZ ANEMİSİ
Doğum hızının yüksek olması, akraba evlikleri, prenatal tanı uygulanan bebek sayısının az olması, eğitim ve bilgilendirme çalışmalarının yetersiz kalması gibi birçok nedenden dolayı önlemek mümkün olsa da ülkemizde henüz önlenemeyen Akdeniz anemisi, anne ve babanın taşıyıcı olması halinde çocuklara geçer.
EVLİLİK ÖNCESİ TARAMA İLE ÖNLENEBİLİR
Kalıtsal olarak geçen Akdeniz anemisi, evlilik öncesi yapılacak tarama ile önlenebilir. Taşıyıcılık saptanmasının ardından sağlıklı çocuk sahibi olmak isteyen çiftler, tüp bebek yöntemine başvurabilirler.
AKDENİZ ANEMİSİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Acibadem.com.tr’de yer alan içeriğe göre; Talasemi yani Akdeniz Anemisi hastalarında ağır kansızlık dışında sarılık, dalak büyüklüğü, halsizlik, etrafa ilgisizlik, enfeksiyonlara kolay yakalanma, büyüme geriliği, kemiklerde genişleme ve incelme, burun kökü basıklığı, alın ve diğer yüz kemiklerinde çıkıntı ile anormal yüz görünümü ortaya çıkabilir.
ÇOCUK HASTALARDA AKDENİZ ANEMİSİ TEDAVİSİ DAHA BAŞARILI
Çocuk hastalarda tedavi başarı oranı yetişkinlere daha yüksek olduğunu belirten uzmanlar; anne, baba, akrabalar veya kardeşten alınan uygun kemik iliği nakli yapılarak tedavisi gerçekletirilebilir.
AKDENİZ ANEMİSİ (TALASEMİ) OLAN HASTALARIN KAN NAKLİNE İHTİYACI VAR
Akdeniz anemisi; sessiz taşıyıcı, talasemi minör, talasemi intermedia, talasemi majör olmak üzere 4 tipe ayrılır.
Akdeniz Anemisi/Sessiz Taşıyıcı
Gen analizi ile sonucu tanısı konulan sessiz taşıyıcılar, hastalığın en hafif formudur.
Akdeniz Anemisi/Talasemi Minör
Hastalarda hafif derecede kansızlık saptanır, ancak taşıyıcılardır. Talasemi minör olan bir kişi başka bir talasemi taşıyıcısıyla evlendiğinde bu çiftin Akdeniz anemisinin en ağır formu olan talasemi majör hastası çocukları olma olasılığı yüksektir.
Akdeniz Anemisi/Talasemi Intermedia
Talasemi minör ile talasemi majör arası orta ağırlıkta seyreden hastalardır. Yetişkin döneme kadar hiç semptom vermeyebileceği gibi çok daha ağır kliniklerle de karşımıza çıkabilmektedir. Ortalama 2-4 yaşlarında tanı konulur. Ömür boyu kan nakline ihtiyaç olmaz fakat enfeksiyonların eşlik etmesi, gebelik ve cerrahi durumlarda anemi derinleşip kan nakli ihtiyacı doğabilir.
Akdeniz Anemisi/Talasemi Majör
Talasemi majör hastalığın en ağır seyreden türüdür. Talasemi majör doğan bebekler, doğumun ilk aylarında asemptomatiklerdir. 4-6 ay sonra semptomlar görülmeye başlar. Klinik bulgular genellikle 6 ay-2 yaş arası başlar. Hastalar genellikle 1 yaş civarında kan nakline bağımlı hale gelirler.
AKDENİZ ANEMİSİ TEDAVİSİ
Demir Şalazyonu Tedavisi
*Akdeniz anemisi teşhisi alan kişiler, tedavisi için şart olan düzenli kan transfüzyonu vücutta bir yandan demir birikimine neden olur ve kalpten karaciğere birçok organa hasar verir. Bu nedenle ağızdan ilaçlar yardımıyla demir atılımı sağlanmaktadır.
Kök Hücre Nakli
*Kök hücre nakli/kemik iliği nakli talaseminin kesin tedavisidir. Başarılı bir nakil gerçekleşirse, hasta yaşamına kan desteği ve onun getirdiği yan etkiler olmadan devam edebilir.
Ek Tedaviler
Talasemi hastalarınada tedavileri boyunca düzenli olarak demir, yeterli kalsiyım ve vitamin (D) içereren diyet programı uygulanmalıdır.