Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom’a bağlı Rosenergoatom A.Ş’ye 21 Nisan’da Yakutistan’ın Ust-Yansky Bölgesi’nde Yakutsk kara tabanlı küçük modüler reaktörün (SMR) inşası için Rusya Federasyonu Federal Çevre, Teknoloji ve Nükleer Yönetim Denetleme Servisi (Rostekhnadzor) tarafından lisans verildi.
Kara tabanlı SMR’nin tasarımı en modern Rus teknolojisine dayanıyor. Gemi tasarımında kullanılan su soğutmalı nükleer reaktör RITM-200N düşük güçlü, kara tabanlı Nükleer Güç Santraline (NGS) uyarlanarak geliştirildi. Gelişmiş Rus buzkıran gemilerinde zorlu Kuzey Kutbu koşullarında test edilen RITM-200N serisi reaktörler Fukuşima sonrası modern NGS tasarımı için gereken tüm güvenlik gereksinimlerini karşılıyor. Söz konusu reaktörler, büyük nükleer güç santrallerine kıyasla daha kısa inşaat süresine sahip kompakt modüler nükleer güç santralleri olma özelliği taşıyor.
Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev, konuya ilişkin olarak şunları söyledi: “Rostekhnadzor’un kararı küresel nükleer endüstri için önemlidir. Zorlu Kuzey Kutbu koşullarında ilk modern kara tabanlı SMR’nin inşasına izin verilmesi Rus nükleer teknolojilerinin tartışmasız liderliğinin bir başka teyididir. Ust-Kuyga yerleşim biriminde inşaat öncesi çalışmalar halihazırda devam etmektedir. Sahaya şimdiden 2 bin tondan fazla kargo teslim edildi, şu anda sahada yaklaşık 80 işçi ve 38 parça işletme ekipmanı bulunuyor. Çalışmaların kapsamı her geçen gün artıyor. RITM-200N ile dünyanın ilk kara tabanlı SMR’sinin 2028 yılında devreye alınması planlanıyor.”
Bugüne dek mühendislik çalışmalarını tamamlayan Rosatom, Yakutsk SMR planlanandan önce tasarlanıyor. Saha dışı altyapı tesislerinin ve işçiler için kamp inşasının ön aşamasına başlandı.
Rusya’nın Kuzey Kutbu’nun entegre bir şekilde geliştirilmesi ulusal stratejik önceliklerden biri olma niteliğini taşıyor. Kuzey Deniz Rotası’nda (NSR) kargo trafiğinin artırılması, kargo taşımacılığı ve teslimatı ile ilgili sorunların çözülmesinde büyük öneme sahip. Bu lojistik koridor, düzenli kargo taşımacılığı, nükleer güçle çalışan yeni buzkıranların inşası ve ilgili altyapının modernizasyonuyla geliştiriliyor. Rosatom bu çalışmalarda aktif rol alıyor.
Kara tabanlı SMR’ye yönelik artan küresel talep dünya genelinde göze çarpıyor. Ülkedeki referans projelerin varlığı, Rosatom’un yabancı müşterilerle aktif bir diyalog yürütmesine olanak tanıyor.