Türkiye’de trafiğe çıkan her motorlu araç sahibinin yasal olarak yaptırmakla yükümlü olduğu trafik sigortası poliçesi, trafikteki en temel finansal güvence mekanizmasıdır. Birçok sürücü bu poliçenin varlığını bilse de teminatlarının tam olarak neleri kapsadığı ve daha da önemlisi neleri kapsamadığı konusunda önemli bilgi eksiklikleri yaşanabilmektedir.
Bu poliçenin sınırlarını net bir şekilde anlamak hem yasal sorumluluklarınızı bilmek hem de olası bir kaza anında beklenmedik maliyetlerle karşılaşmamak için kritik öneme sahiptir.
Zorunlu Trafik Sigortasının Teminat Altına Aldığı Durumlar
Zorunlu trafik sigortasının temel felsefesi, sigortayı yaptıran kişinin, yani sigortalının kendi zararını değil, kusurlu olduğu bir kaza durumunda üçüncü şahıslara verdiği zararları karşılamaktır. Bu, bir sosyal sorumluluk sigortasıdır ve trafikteki diğer bireyler ile varlıkların korunmasını hedefler. Poliçenizin devreye girdiği ve sizi büyük bir finansal yükten kurtardığı başlıca durumlar şunlardır:
- Maddi hasarlar: Kazada kusurlu olmanız durumunda, karşı taraftaki aracın veya araçların onarım masraflarını karşılar. Sadece araçlar değil, kaza sonucu zarar gören bir dükkân, bahçe duvarı veya kamuya ait bir trafik lambası gibi üçüncü şahıslara ait mülklerdeki hasarlar da bu teminat kapsamındadır.
- Bedeni hasarlar (sağlık giderleri): Kazada yaralanan üçüncü şahısların (diğer araçtaki sürücü, yolcular, yayalar) ilk yardım, muayene, tedavi ve hastane gibi tüm sağlık giderlerini karşılar. Bu teminat, yaralanan kişinin kendi zorunlu sağlık sigortası kapsamından ayrı olarak, doğrudan kazadan kaynaklanan sağlık masraflarını güvence altına alır.
- Sakatlık ve vefat teminatı: Kaza sonucu bir kişinin kalıcı olarak sakatlanması durumunda, kişiye ödenmesi gereken sürekli iş göremezlik tazminatını karşılar. En ağır senaryo olan vefat durumunda ise, vefat eden kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişilere ödenmesi gereken destekten yoksun kalma tazminatı da bu teminat altındadır.
Poliçe Kapsamı Dışında Kalan Temel Durumlar
Trafik sigortasının neleri kapsamadığını bilmek, en sık yaşanan yanlış anlamaların önüne geçer. Birçok sürücünün aksine, bu poliçe her türlü hasarı karşılamaz. Kapsam dışında kalan en önemli ve bilinmesi gereken durumlar şunlardır:
- Sigortalının kendi aracının hasarı: En temel ve en önemli istisnadır. Kusurlu olduğunuz bir kazada, kendi aracınızda meydana gelen hasarlar trafik sigortası tarafından karşılanmaz. Bu sigorta sadece karşı tarafın zararını öder.
- Manevi tazminat talepleri: Poliçe, maddi ve bedeni zararları karşılarken, kazadan kaynaklanan manevi yıpranma (acı, elem, keder) için talep edilebilecek manevi tazminat taleplerini kapsamaz.
- Çekilen araçların hasarları: Sigortalı aracın çektiği bir römork veya başka bir araçta meydana gelen hasarlar genellikle teminat dışındadır.
- Kasıtlı eylemler ve yarışlar: Sürücünün kasıtlı olarak neden olduğu hasarlar veya aracın herhangi bir hız yarışına katılması sonucu oluşan kazalar sigorta kapsamına girmez.
- Bakım ve aşınma sorunları: Poliçe sadece bir kaza sonucu oluşan ani ve beklenmedik hasarları karşılar. Aracın normal kullanımıyla ortaya çıkan eskime, yıpranma veya mekanik arızalar teminat dışındadır.
Kapsamlı Koruma İçin Ne Yapılmalı?
Görüldüğü gibi, zorunlu trafik sigortası hayati bir güvence sunsa da koruması tek taraflıdır ve sadece üçüncü şahıslara verilen zararlara odaklanır. Kendi aracınızı ve kendinizi tam anlamıyla güvence altına almak için ek sigorta çözümlerine yönelmeniz gerekmektedir.
Kendi aracınızın hasarını, çalınmasını, yanmasını veya doğal afetler sonucu zarar görmesini karşılamak için yaptırmanız gereken sigorta, isteğe bağlı kasko sigortasıdır. Ayrıca trafik sigortasının limitlerini aşan büyük bir hasara neden olmanız durumunda sizi koruyacak olan İhtiyari Mali Mesuliyet (İMM) sigortası da önemli bir ek güvencedir.
Kapsamlı bir koruma için, zorunlu trafik sigorta poliçesine ek olarak kasko ve İMM gibi isteğe bağlı ürünleri tercih etmek en doğru yaklaşımdır.