Beyaz Saray yetkilisi, ABD Başkanı Donald Trump’ın ABD ve İsrail gibi müttefiklerini hedef alan Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) yaptırım uygulanmasını öngören bir kararname imzalayacağını iddia etti. Trump’ın UCM’ye yaptırım uygulayacağı iddiası gündeme bomba gibi düştü.
Adı açıklanmayan bir Beyaz Saray yetkilisi, Trump’ın ABD ve İsrail gibi müttefiklerini hedef alan UCM’ye yaptırım uygulanmasını öngören bir kararname imzalayacağını belirtti. Söz konusu kararname, ABD vatandaşları ya da ABD müttefiklerine yönelik UCM soruşturmalarına yardımcı olan bireylere ve aile üyelerine mali yaptırımlar ve vize kısıtlamaları uygulanmasına izin verecek.
UCM, 21 Kasım 2024’te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Gazze’de savaş suçları ve insanlığa karşı işlenen suçlar nedeniyle tutuklama emri çıkarmıştı. Netanyahu ve Gallant’ın UCM’ye taraf bir ülkeye seyahat etmeleri durumunda o ülke makamları tarafından tutuklanarak UCM’ye teslim edilmesi gerekiyor.
Trump’ın bu kararnameyle UCM’ye yaptırım uygulayacağı iddiası, uluslararası ilişkilerde yeni bir gerilim yaratmaya aday görünüyor. Bu adımın, ABD’nin uluslararası ceza hukuku sistemine olan güvenilirliğini sorgulatacağı düşünülüyor. Ayrıca, Trump’ın bu kararnameyle müttefiklerini korumaya yönelik bir hamle yapacağı ve UCM’nin yetkisini sınırlamaya çalışacağı yorumları da yapılıyor.
Bu gelişme, uluslararası toplumda da endişe yaratmış durumda. UCM’nin bağımsızlığı ve tarafsızlığı konusundaki endişeler artarken, Trump’ın bu kararnameyle uluslararası hukuk normlarına aykırı bir adım atmış olabileceği ifade ediliyor. Ayrıca, UCM’nin insan haklarını koruma misyonuna zarar verebileceği ve savaş suçlarına karşı caydırıcılığını azaltabileceği endişeleri de dile getiriliyor.
İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Gallant hakkındaki tutuklama kararı da uluslararası toplumda geniş yankı uyandırmıştı. UCM’nin bu kararıyla İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonları ve sivil halka yönelik saldırıları uluslararası hukuk çerçevesinde değerlendirilmeye alınmıştı. Netanyahu ve Gallant’ın tutuklanma ihtimali, İsrail’de de büyük yankı uyandırmış ve hükümet yetkilileri tarafından sert tepkilere neden olmuştu.
Trump’ın UCM’ye yaptırım uygulayacağı iddiasıyla birlikte, uluslararası ceza hukuku alanında yeni bir tartışma başlamış gibi görünüyor. UCM’nin bağımsızlığı ve etkinliği konusunda artan endişeler, uluslararası toplumun bu konuya daha fazla odaklanmasına neden olabilir. Trump’ın bu kararnameyle uluslararası hukuk normlarına meydan okuması, ABD’nin uluslararası toplumla olan ilişkilerinde de yeni bir dönemin başlangıcı olabilir.
