Polonya ve Hırvatistan’ın girişimleriyle kurulan Üç Deniz Girişimi, Baltık Denizi, Adriyatik Denizi ve Karadeniz’i içeren Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin altyapılarını güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Türkiye, bu girişime “Stratejik Ortaklık” başvurusunda bulunmuş ve başvurusu 28-29 Nisan tarihlerinde Varşova’da düzenlenen 10. Zirve’de kabul edilmiştir.
2015 yılında Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Kolinda Grabar-Kitarovic’in girişimleriyle kurulan Üç Deniz Girişimi, eski ve yetersiz enerji, dijital ve fiziki ulaştırma altyapısına sahip Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin bağlantısallığını güçlendirmeyi hedeflemektedir. Sadece Avrupa Birliği ülkelerinin “Katılımcı Üye” olabildiği bu uluslararası platform, 28-29 Nisan tarihlerinde Polonya’nın başkenti Varşova’da gerçekleştirilen 10. Zirve’de toplanmıştır.
Üç Deniz Girişimi içerisinde üç farklı statü bulunmaktadır. “Katılımcı Üyeler” kategorisinde sadece AB üyesi ülkeler yer alırken, “Stratejik Ortaklar” kategorisinde AB Komisyonu, ABD, Almanya, Japonya gibi ülkeler bulunmaktadır. Ayrıca, “Ortak Katılımcılar” kategorisinde ise Ukrayna ve Moldova gibi ülkeler de yer almaktadır.
Türkiye, 11 Nisan 2024 tarihinde Vilnius’ta düzenlenen Dokuzuncu Zirve’de özel konuk statüsünde yer almıştır. Ancak, Varşova’da düzenlenen 10. Zirve’de Türkiye’nin “Stratejik Ortaklık” başvurusu kabul edilmiştir. Bu durum, Türkiye’nin enerji, ulaştırma ve dijital altyapı alanlarında yürüttüğü işbirliklerinin çok taraflı bir platformda ele alınmasını sağlayacaktır.
Üç Deniz Girişimi, Türkiye’nin de önem verdiği ekonomik büyüme, yeni altyapı yatırımları ve enerji güvenliği gibi konuları öne çıkarmaktadır. Ayrıca, Ukrayna’nın yeniden imarı ve altyapısının iyileştirilmesi de girişimin ana gündem maddelerinden biridir. Özel sektörle etkileşimi artırmak amacıyla her Zirve paralelinde bir İş Forumu düzenlenmektedir.
Türkiye’nin Üç Deniz Girişimi’ne yaptığı “Stratejik Ortaklık” başvurusunun kabul edilmesi, ülkenin bölgesel altyapı projelerine katkı sağlamasını ve daha geniş bir platformda işbirliklerini güçlendirmesini sağlayacaktır. Bu girişim, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin altyapılarını güçlendirmek ve bölgesel bağlantısallığı artırmak için önemli bir adımdır.
