Uğur Mumcu, Türk araştırmacı gazeteciler arasında özel bir yere sahiptir. 22 Ağustos 1942'de Kırşehir'de doğan Mumcu, Tapu Kadastro memuru Hakkı Şinasi ile Nadire Mumcu'nun dört çocuğundan biri olarak dünyaya geldi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun olduktan sonra, öğrencilik yıllarında Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan "Türk Sosyalizmi" makalesiyle "Yunus Nadi Ödülü"nü kazandı.
Gazetecilik Kariyeri ve Zorlu Dönemler
Öğrenim hayatından sonra Mumcu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Kürsüsü Profesörü Tahsin Bekir Balta'nın asistanlığını yaparken Milliyet gazetesine incelemeler yazdı. 12 Mart 1971'deki bir yazısı nedeniyle "ordu uyanık olmalı" sözleriyle suçlanarak gözaltına alındı ve Mamak Askeri Cezaevi'nde uzun bir süre geçirdi. Ancak, Yargıtay'ın kararı üzerine tahliye edildi.
Askerlik sürecinde "sakıncalı piyade" ilan edilen Mumcu, Tuzla Piyade Okulunda aldığı eğitimin ardından "kötü hal ve düşünce sahibi" gerekçesiyle "er" olarak atanarak Ağrı Patnos'a gönderildi. Gazetecilik kariyerine 1974 yılında Yeni Ortam gazetesindeki "Anarşist!.." başlıklı yazısıyla başladı.
Kitapları ve Araştırmalarıyla Bilinen Bir Gazeteci
Uğur Mumcu'nun kaleme aldığı kitaplar ve yaptığı araştırmalar, Türkiye'nin gündemini şekillendiren önemli konulara ışık tuttu. "Silah Kaçakçılığı ve Terör" kitabıyla terörün silah kaçakçılığıyla ilişkisini açıklamaya çalıştı. Ayrıca, Papa 2. Jean Paul'e düzenlenen saldırıya ilişkin yaptığı araştırmalar, "Rabıta" ve "12 Eylül" kitaplarıyla somut bir şekilde karşımıza çıktı.
Suikast ve Ardından Gelen Yargılamalar
27 Eylül 1992'de Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan "Dipsiz Kuyu" başlıklı yazısında, Orta Doğu'daki karmaşık ilişkilere dikkat çeken Mumcu, bu karanlık kuyuda gerçekleşen cinayetlerin ardındaki sis perdesinin aralanamadığını ifade etti.
Uğur Mumcu, 24 Ocak 1993'te arabasına yerleştirilen bomba ile hayatını kaybetti. Suikastı üstlenen örgütler arasında İBDA-C ve Hizbullah bulunsa da, 29 yıl geçmesine rağmen cinayetin üzerindeki sis perdesi tam olarak aralanamadı. İlk yargılamalar, Mumcu'nun ölümünden 7 yıl sonra başladı ancak gerçeklerin tam anlamıyla ortaya çıkması mümkün olamadı.
Yargılamalar ve Sonuçları
Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen dava, Mumcu'nun ölümü ile Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı, Prof. Dr. Muammer Aksoy ve Doç. Dr. Bahriye Üçok'un cinayetlerini içeriyordu ve "Umut" adını taşıyordu. Ancak, mahkeme cinayetlerin ardındaki sırrı tam olarak çözemedi.
İlk dereceli mahkemenin kararının Yargıtay tarafından bozulması üzerine yeniden görülen davada, örgüt üyelerine çeşitli suçlardan hapis cezaları verildi. Ancak, Mumcu'nun ölümünün ardındaki sis perdesi hala aralanamadı.
Uğur Mumcu'nun suikastının üzerinden geçen 31 yıl, Türkiye'nin hafızasında derin izler bıraktı. Ancak, cinayetin aydınlatılması ve gerçeklerin tam olarak ortaya çıkması hala mücadele gerektiren bir konudur.
