dünya genelinde gıda fiyatları yüzde 10 gerilerken, Türkiye'de bu oran şaşırtıcı bir şekilde yüzde 72 arttı. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından yapılan açıklamalara göre, küresel gıda fiyatlarındaki düşüş, özellikle şeker fiyatlarındaki gerilemeyle Aralık ayında yüzde 1,5 olarak kaydedildi.
FAO Gıda Fiyat Endeksi
FAO'nun Gıda Fiyat Endeksi, Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 1,5 düşüşle ortalama 118,5 puanı gösterdi. Ancak, 2022'ye kıyasla yüzde 10,1'lik bir gerileme yaşanarak dünya genelindeki gıda fiyatlarının düşüş eğilimi sürdü. Bu endeks, uluslararası şeker fiyat endeksindeki artışa rağmen, genel olarak düşüş kaydetti.
Küresel Fiyat Değişimleri
Aralık ayında küresel gıda fiyatlarındaki düşüş, özellikle Brezilya'daki güçlü şeker üretimi ve Hindistan'da şeker kamışı kullanımının azalmasıyla şeker fiyatlarında yüzde 16,6'lık bir gerileme yaşandığını gösteriyor.
Endeks Değerleri
FAO'nun açıklamasına göre, Endeks değerleri şu şekilde değişti:
-
Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi: Aylık bazda yüzde 1,4 düşüş gösterirken, 2023'te bir önceki yılın seviyesinin yüzde 32,7 altına indi.
-
Tahıl Fiyat Endeksi: Buğday, mısır, pirinç ve arpa fiyatlarının yükselmesiyle aylık bazda yüzde 1,5 arttı, ancak 2023'ün tamamında yüzde 15,4 geride kaldı.
-
Süt Ürünleri Fiyat Endeksi: Tatil sezonu öncesinde Batı Avrupa'daki güçlü iç satışlarla desteklenen tereyağı ve peynir için yüzde 1,6 artış gösterdi, ancak Aralık 2022 seviyesinin yüzde 16,1 altında kaldı.
-
Et Fiyat Endeksi: Domuz eti talebindeki düşüşle yüzde 1 düşüş kaydederek Aralık 2022 seviyesinin yüzde 1,8 altına indi.
Türkiye'deki Durum
Küresel gıda fiyatlarındaki düşüşe rağmen, Türkiye'de durum farklı. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, ülkede gıda fiyatları yıllık bazda yüzde 72,01 artış gösterdi. Bu, Eylül 2020'den bu yana devam eden bir yükseliş trendini temsil ediyor.
TÜİK Verileri
TÜİK'in verilerine göre, 2023'te aylık bazda gıda fiyatları yüzde 4,81 artarken, genel enflasyon yüzde 64,77 düzeyindeydi.
Dünya genelindeki gıda fiyatlarının düşüş eğilimine karşın, Türkiye'de artış devam ediyor. Bu durumun nedenleri ve etkileri üzerine detaylı bir analiz yapmak önemlidir. Türkiye, gıda ekonomisi üzerindeki bu baskıyı nasıl yöneteceğini ve tüketicileri nasıl koruyacağını düşünmelidir.
